آغازبلوغ درنوجوانان
واژه بلوغ به اولین مرحله نوجوانی اطلاق می شود ، یعنی آن زمان که بلوغ جنسی بارز می شود. واضحتر
بگوییم ، بلوغ با ازدیاد هورمونها و تظاهرات آن آغاز می شود، مانند بزرگ شدن تدریجی تخمدنها در زن و بیضه ها در مرد. ولی از آنجا که این تغییرات غالبا غیر قابل دیدن است، شروع نوجوانی غالبا با رشد موهای زهاری، بزرگ شدن پستانها در دخترها و بزرگ شدن آلت و بیضه ها در مردها مشخص می شود. بلوغ جنسی غالبا با « رشد سریع » قد و وزن همراه است. که معمولا چهار سال ادامه دارد.
در تحقیقات اولیه تصور بر این بود که زنان صرفا هورمونهای جنسی زنانه و مردان فقط هورمونهای جنسی مردانه ایجاد می کنند، ولی در واقع در این میان تداخلی وجود دارد وهورمونهای هر دو جنس در مرد و زن هر دو موجود است. تفاوتهای هورمونی بین دو جنس بر مبنای وجود این یا آن هورمون نیست ، بلکه از نسبت موجود میان هورمونهای زنانه و مردانه در بدن ناشی می شود. هر قدر که بلوغ نزدیکتر می شود ، نسبت سطح استروژن به تستوسترون در دخترها زیاد و در پسرها کم می شود.
جهش نموی نوجوانی جهش نموی به میزان ازدیاد سریع قد و وزن که با بلوغ جنسی توام است اطلاق می شود. این افزایش از لحاظ شدت، مدت و سن شروع از کودکی به کودک دیگر فرق می کند. در هر دو جنس جهش نموی نوجوانان حدود چهار سال و نیم به طول می انجامد ( قاوست ، ۱۹۷۷، مارشال ، ۱۹۷۸ ). اوج رشد در پسر به طور متوسط در سن ۱۳ سالگی است، اوج رشد دختران دو سال جلوتر و در سن ۱۱ سالگی است. در پسر و دختر ، تغییر در قد و وزن با تغییر در تناسب بدن همراه است. ابتدا سر، پنجه های دست و پا و به اندازه بزرگسالان می رسد. دست و پا سریعتر از تنه رشد می کند. و تنه بعد از همه اینها کامل می شود.
تفاوتهای جنسیتی در شکل بدن نیز در دوران اولیه نوجوانی بیشتر می شود. هرچند که حتی در دوران کودکی کفل دخترها پهن تر از کفل پسر هاست با شروع دوران بلوغ این تفاوت بیشتر می شود. بر عکس ، استخوان پسرها کلفت تر و بزرگتر می شود، بافت عضلانیشان بیشتر و شانه ها هم پهن تر می شود. تا حدودی به همین دلیل پسرها قوی تر از دخترها می شوند و این قوی بودن را بعدها هم حفظ می کنند ( به خصوص در قسمت بالایی بدن ). از علتهای دیگر قویتر بودن مردها با در نظر گرفتن جثه اشان این است که قلب و ریه آنان
بزرگتر از قلب و ریه زنان است ، در مقایسه با زنان دارای فشار خون سیستولی بالاتری هستند. و
بلوغ به دورانی گفته می‌شود که در طی آن پسران یا دختران در حال رشد، تحت فرایند بلوغ جنسی قرار می‌گیرند. بلوغ شامل یک سری از تغییرات فیزیکی و یا مراحلی است که به کسب قابلیت باروری و بروز صفات ثانویه جنسی و ویژگی‌های فیزیکی مرتبط با مردان و زنان بزرگسال (مانند رشد موهای ناحیه تناسلی) منتهی می‌شود. اگر چه بلوغ شامل یک سری از تحولات بیولوژیک یا جسمی است، اما این روند می‌تواند بر رشد روانی و عاطفی نوجوانان نیز تاثیرگذار باشد. اگر فرزند شما قبل از 8 سالگی (بلوغ زودرس) یا بعد از 14 سالگی (بلوغ دیررس) به بلوغ برسند باید تحت نظر پزشک قرار گیرند.
بلوغ
مرحله‌ای از رشد انسان است که باعث گذار از کودکی و رسیدن به بزرگسالی می‌شود. فردی که دوران بلوغ را پشت سر گذاشته باشد بالغ نامیده می‌شود و از نظر جنسی، توانایی تولید مثلدارد. بلوغ بیشتر اشاره به تغییرات جسمانی در بدن مرد و زن دارد. این دگرگونی با نام بلوغ جسمانی شناخته می‌شود. علاوه بر آن بلوغ روانی نیز اشاره به رشد روانی و شخصیتی فرد دارد. بلوغ جسمانی معمولاً در دوران نوجوانی اتفاق می‌افتد. بلوغ روانی دیرتر و پس از بلوغ جسمانی روی می‌دهد. بلوغ اجتماعی مرحله تکاملی بلوغ انسان است که موجب تعیین شخصیت اجتماعی فرد می‌شود.
به عبارت دیگر بلوغ جنسی مرحله ای از نمو بدن است که در آن تمام صفات جنسی فرعی (تناسلی، بدنی، روحی) رشد کامل نموده و پسر یا دختر از این به بعد مرد و زن (از نظر خواص جنسی) نامیده می شوند.
- ۱فعالیت های غیر ارادی
- ۲بلوغ جسمانی
- ۳بلوغ در پسران
- ۴بلوغ در دختران
- ۵نشانه‌های مشترک بلوغ
- ۶ناهنجاری‌ها
- ۷انواع بلوغ
- ۸جستارهای وابسته
فعالیت های غیر ارادی[ویرایش]
در این دوره به علت فعال شدن غده های جنسی ترشح هورمون افزایش و در نتیجه تحریک های غیر ارادی(نسبت به موضع های اجتماعی و هر فردی) در این دوره افزایش میابد.
بلوغ جسمانی[ویرایش]
بلوغ جسمانی به مجموعه تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی در بدن انسان و سایر جانوران گفته می‌شود که بر اساس آنها، بیشتر بر اثر ترشح هورمونهای گوناگون، بدن کودک تبدیل به بدن بزرگسال می‌شود. بیشتر این تغییرات جنبهٔ جنسی دارند و به غدد و اندامهای جنسی مرتبط می‌شوند. به همین علت بلوغ باعث ایجاد آمادگی، احساس نیاز و توانایی سکس و تولید مثل می‌شود. زمان، فرایندها و نشانه‌های بلوغ در پسران و دختران متفاوت است. جهش بلوغ اصطلاحاً به رشد جسمانی بسیار سریعی گفته می‌شود که معمولاً در اوایل بلوغ رخ می‌دهد که در نهایت موجب افزایش قد، وزن و رشد عضلات بدن می‌شود [۱].
نشانه‌های مشترک بلوغ[ویرایش]
برخی نشانه‌های بلوغ در دختران و پسران هر دو دیده می‌شود:
- افزایش قد
- افزایش وزن
- رویش موی زیر بغل
- رویش موی در نواحی شرمگاهی
- تمایل به جنس مکمل
- افزایش ترشح غدد پوستی و بوی بدن
ناهنجاری‌ها[ویرایش]
انواع بلوغ[ویرایش]
- بلوغ جسمانی یا تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی در بدن کودک. بلوغ جسمانی معمولاً نخستین بلوغ است.
- بلوغ روانی. تغییرات روانشناختی و شخصیتی در سنین نوجوانی و جوانی که باعث گذار از کودکی به بزرگسالی می‌شود.
- بلوغ اجتماعی. تکمیل و مشخص شدن جایگاه اجتماعی فرد در جامعه و کارکرد وی.
- بلوغ هیجانی. سنی که در آن فرد توانایی کنترل هیجانات و احساسات خود را پیدا می‌کند [۶].
